Яңалыклар

 Фикерләр фабрикасы: мигә сәяхәт

Фикерләр фабрикасы: мигә сәяхәт

Сәлам, дуслар! Бүген без организмның иң мөһим өлешләренең берсе – мидә сәяхәт итәрбез. Ул гади бер әгъза гына түгел. Ул – чын мәгънәсендә идарә үзәге. Ул безнең күз кысып алуыбыздан алып уйлау, хыяллану һәм хәтта төш күрү кебек катлаулы эшләрне дә контрольдә тота. Кызыклы фактлар белергә телисезме? Башлыйк! Ми – ул төнлә һәм көндез эшләүче суперкомпьютер кебек. Ул баш сөяге эчендә урнашкан һәм нык саклана. Олыларда ул якынча 1,4 килограмм авырлыкта, балаларда исә әзрәк, ләкин шулай ук эшчән Ми – миллиардлаган кечкенә күзәнәкләрдән – нейроннардан тора. Алар бер-берсенә хәбәрләр җибәреп эшлиләр. Бу күзәнәкләр электр һәм химик сигналлар ярдәмендә аралашалар. Алар бергәләшеп безнең фикерләрне, хәтерне һәм хыялларны тудыра Менә мигә хас кайбер сәләтләр: Уйлау: хикәяләр уйлап табу, мәсьәләләр чишү, фантазияләр Хис итү: шатлык, сагыш, курку, сөю Хәрәкәт итү: мускулларга сигнал җибәреп, безне йөртә Хәтер: дусларның исемнәрен, таныш йөзләрне, иртәнге ашны истә тоту Хыяллану: йокы вакытында төшләр күрү Ми – күнегүләр ярата Син башваткыч чишкәндә яки акыллы уен уйнаганда – ми шатлана! Ул да спортчы кебек: күп күнеккән саен көчлерәк була. Уку, укырга ярату, яңа әйберләр өйрәнү мигә файдалы. Ми дә дөрес туклануга мохтаҗ. Аңа менә нәрсәләр ошый: Чикләвекләр һәм балык – хәтер өчен файдалы Җимешләр һәм яшелчәләр – энергия бирә Су – ми эшчәнлеген актив тота Яхшы йокы — мигә ял бирә һәм аны яңадан көчле итә. Әгәр синең миеңдәге барлык нейроннарны бер рәт итеп тезсәң, ул юл 1 миллион километрга сузылыр иде – бу Җирдән Айга барып кайткан кадәр ераклык. Ә барысы да синең башың эчендә генә урнашкан! Миең супергеройныкы кебек эшләсен дисәң – укы, өйрән, логик уеннар уйна, саф һавада йөр һәм вакытында ял ит!

22.07.2025
Кочаклашу кәефне күтәрә

Кочаклашу кәефне күтәрә

Кочаклашу – ул гади генә түгел, ә чын көчле могҗиза. Әти-әниеңне, туганнарыңны яки яраткан йомшак уенчыгыңны кочаклаганда, син җылылык, кайгырту һәм шатлык бүләк итәсең! Кочаклашу турында берничә кызыклы факт: 1. Кочаклашу кәефне күтәрә Фәнни тикшеренүләр күрсәткәнчә, кочаклашканда организмда окситоцин дигән «шатлык гормоны» барлыкка килә, ул безне бәхетлерәк һәм тынычрак итә. 2. Кочаклашу дуслыкны ныгыта Бу – кемгәдер синең өчен кадерле икәнен күрсәтүнең гади һәм мөһим ысулы. Ул безне бер-беребезгә якынайта. 3. Кочаклашу тынычландыра Әгәр күңелеңдә курку яки моңсулык бар икән, кочаклашу синең үзеңне иминрәк итеп хис итүгә ярдәм итә. 4. Балачактан кочаклашырга өйрәнәбез Бәләкәй балалар да кочаклашу аша мәхәббәт һәм кайгыртуны тоялар, бу аларга үз-үзләренә ышанычлы һәм бәхетле булып үсәргә ярдәм итә. Кочаклашу һәркемгә якын – син аның белән бер сүз дә әйтмичә җылылык бүләк итә аласың. Бер генә кочаклашу мең сүздән дә көчлерәк була ала..

21.07.2025
Бүген торт пешерәбез!

Бүген торт пешерәбез!

Торт – ул гади генә тәм-том түгел, ә чын бәйрәм символы. Ел саен 20 июльдә күп илләрдә Халыкара Торт көнебилгеләп үтелә.  Торт һәрвакыт шатлыклы мизгелләр белән бәйле: туган көннәрдә, бәйрәмнәрдә, туйларда табын түрендә ул гел була. Торт кешеләрне бергә җыя, күңелләрне күтәрә һәм чараны тагын да истәлеклерәк итә. Тортлар төрле була: шоколадлы, баллы, җиләкле, каймаклы, катлы-катлы, хәтта бозлысы да бар! Аларны төрле төстәге кремнар, җимешләр, чәчәкләр, бәллүрләр белән бизиләр. Һәркем үзенә ошаганын сайлый ала. Торт көне кайдан килгән? Бу бәйрәм әле күптән түгел генә барлыкка килгән. Аның төп максаты – кешеләргә дуслык, җылылык һәм яхшы кәеф бүләк итүнең мөһимлеген искә төшерү. Төп шигаре – «I cake you», ягъни «Мин сине торт белән сыйлыйм» дигән сүзләрне аңлата. Бу көнне концертлар, остаханәләр, торт күргәзмәләре, уртак чәй эчүләр уздырыла. Торт көнен ничек бәйрәм итәргә? Менә кайбер кызыклы фикерләр: Гаилә белән бергә торт пешереп карагыз. Үзегезнең уникаль рецептыгызны уйлап чыгарыгыз «Хыялдагы торт»ны рәсем итеп ясагыз – ул бөтенләй гадәти булмаска да мөмкин Торт темасына уеннар, викториналар, кызыклы сораулар әзерләгез Уенчык дусларыгыз белән чәй табыны оештырыгыз. Кызыклы факт Дөньяда иң зур торт АКШта пешерелгән. Аның авырлыгы 50 тоннага якын булган, һәм ул бер шәһәр халкына җиткән! Бу матур көндә дусларыңны, туганнарыңны сөендер һәм берәр тәмле торт пешереп аша!

20.07.2025
Җәйнең яртысы үтте: тагын ниләр эшләп өлгерергә була?

Җәйнең яртысы үтте: тагын ниләр эшләп өлгерергә була?

Кичә генә каникуллар башланган кебек иде, ә бүген инде – җәйнең уртасы. Тик моңа борчылырга кирәкми: алда тагын бер ай тулы кояшлы көннәр, күңелле маҗаралар һәм яңа ачышлар көтә. Димәк, тагын бик күп нәрсә эшләп өлгереп була! 1. Бер кызыклы китап укы Җәй – сәяхәтләр вакыты. Ә китап –  иң зур маҗараларга илтүче юл. Урамда яңгыр яуса да, китап сине джунглиларга, диңгез буена яки серле замокка алып бара ала. Нинди китап укырга белмәсәң – әти-әнидән, апа-абыйлардан яисә китапханәдәге ападан сора. 2. Үз кулларың белән нәрсә дә булса эшләп кара Рәсем яса, табигатьтән җыелган әйберләрдән панно эшлә, пластилиннан бакча төзе, конструктордан шәһәр җый – җәй ул иҗат өчен иң шәп вакыт! Хәтта гади бер тартма да зур корабкага әйләнергә мөмкин. 3. Күбрәк хәрәкәт ит Җылы көннәрне өйдә утырып уздырма. Урамга чык, велосипедта, самокатта йөр, туп уйна, сикер, йөгер, хәрәкәтле уеннарда катнаш. Бу сине көчле, сәламәт һәм шат итә. 4. Яңа нәрсәләргә өйрән Әлегә кадәр лимонад ясап караганың юкмы? Яисә үз кулың белән бутерброд әзерләгәнең юкмы? Кораб ясап, аны суга җибәрергә теләк бармы? Кич белән йолдызларга карап утыру да күңелле шөгыль! 5. Игелекле эшләр башкар Җәй – яхшылык кылу вакыты. Бабайга бакча сугарырга булыш, ишегалдында тәртип урнаштыр, кошларга җим салып кара, кечкенә эне-сеңлеңә әкият укып бир. Кечкенә генә булса да, һәр яхшы гамәл күңелне җылыта. 6. Җәйне истә калдырырга тырыш Фотога төшер, дәфтәргә истәлекләр яз, рәсем яса, кызыклы хәлләрне теркәп бар. Җәй ахырында: «Мин бу җәйне онытмам!» – дип әйтерсең. Һәр көнең җәй төсле булсын – тәмле, кызыклы һәм яңа тәэсирләргә бай. Җәйнең яртысы артта дип түгел, яртысы әле алда дип карыйк. Син ниләр эшләп өлгердең, ә ниләрне әле эшләп карарга телисең? Вакыт бар – җәй дәвам итә!

18.07.2025
Главная Программа Видео Шортс Поиск