Яңалыклар

Баш мие «уянып» китә...

Баш мие «уянып» китә...

Күпләр авыз ачып, иснәп утырган кешенең йокысы килә дип уйлыйлар. Бер яктан әлеге фикер дөрес.. Безнең баш мие яхшы эшләсен өчен, аңа күпмедер күләмдә һава кирәк. Ләкин кайбер вакытта: кысан бүлмәдә, дулкынландыргыч мизгелләрдә баш миенең һавага мохраҗлыгы арта һәм ул безгә “һава җитми” дип сигнал бирә. Шул вакыт без авызны ачып иснибез. Иснәгәннән соң безнең организмга өстәмә һава керә, шуннан соң безнең баш мие “уянып” , “иркен сулап” куя.               Күптән түгел галимнәр безнең ни өчен иснәгәннең тагын бер үзенчәлеген тапканнар. Кайбер вакытта безнең баш мие шуның кадәр тиз эшли башлый һәм аны әз генә суытырга кирәк була. Беләсеңме ул вакытта баш мие нишли? Дөрес, ул безгә һава суларга фәрман бирә. Белгечләр фикеренчә, иснәү организм өчен бик файдалы. Чөнки без өстәмә һава сулап: организмы тынычландырабыз, баш миен әз генә булса да суытабыз, упкәләребезнең эшен дә җиңеләйтәбез, шулай итеп кәефебезне дә күтәрәбез. Шуңа күрә белгечләр иснисең киләгән вакытта тыелып тормаска куша.  Әйдә, рәхәтләнеп бер иснәп ал әле...

26.11.2018
Бала хокук даирәсендә

Бала хокук даирәсендә

Бүген, 20 ноябрь көнне, «ШАЯН ТВ» балалар каналы зур чарада катнашты. «Бала хокук даирәсендә» V Республика мәгълүмати-социаль видеороликлар бәйгесенә нәтиҗәләр ясалды. Быел бәйгегә 200 дән артык эш җибәрелгән, шуларның унысы гына җиңүче булды. Ә «ШАЯН ТВ» балаларга зур бүләк ясады. Җиңүче дип табылган видео авторлары үз эшләрен «ШАЯН ТВ» каналында күрә алачак. Ә син үз хокукларыңны беләсеңме? Һәр бала яшәүгә хокуклы. Дәүләт баланың сәламәт үсүен һәм исән- имин яшәвен булдыра алган кадәр тәэмин итәргә тиеш. * Һәр бала туганнан алып исемгә һәм гражданлык алуга хокуклы. * Тормышына куркыныч янамаса, бала әти-әнисеннән аерылырга тиеш түгел. * Башлангыч белем алу бушлай һәм мәҗбүри булырга тиеш. * Балалар ялга һәм уенга, өлкәннәр белән беррәттән иҗат эшчәнлегендә катнашырга хокуклы. * Дәүләт баланы икътисади эксплуатацияләүдән, сәламәтлеккә зыян китерердәй, белем алуга комачаулардай эштән яклап калырга тиеш. * Дәүләт баланы наркотик матдәләр кабул итүдән, бу матдәләрне җитештерү һәм сатудан сакларга тиеш. * Дәүләт балаларны урлау һәм алар белән сату-алуга каршы көрәшергә тиеш.

20.11.2018
«Ни өчен» - тешләрне чистартырга кирәк?

«Ни өчен» - тешләрне чистартырга кирәк?

Сәлам, синән сорыйсым килә, сиңа да әти-әниең шулай эшләргә, болай эшләргә кирәк дип әйтәме? Ә син алар әйткәнне тыңламыйча киреләнәсеңме? Туктале, син шундый кирлемән мени? Дустым, әти-әниләр безгә һәр вакыт яхшылык кына тели. Менә мәсәлән, алар безгә иртә-кичен тешләрне чистартырга кушалар. Ә син беләсеңме ни өчен тешләрне чистартырга кирәк икәнне? Белмәсәң, белеп кал! Ашаганнан соң безнең теш араларында ризыклар качышлы уйнап калалар. Ә аларның кайберләре шундый шәп итеп качалар, хәтта күпмедер вакыт узгач онытылып шунда да калалар. Шул вакыт аларның кәефләре төшә һәм алар кайгыдан карала, чери башлыйлар. Шаян ризык кисәкчәләре явыз бактерийларга әвереләләр һәм безнең тешләрне җимереп, безнең тешләргә хуҗа булырга телиләр. Алар башта безгә начар ис белән һөҗүм итәләр. Ә аннары инде безнең тешләрне үзләренең саргылт ташлары белән буяп, басып алырга телиләр. Ә кайбер явыз бактерийлар тешнең үзәгенә үк кереп аларны эчтән дә җимерергә сәләтле. Брр, ничек итеп теш сызлаганы искә төште. Юк мин тешемнең авыртуын һәм аны явыз бактерийлар басып алуын теләмим! Әгәр синдә дә андый хәл булуын теләмәсәң, иртән йокыдан торгач һәм кич йокларга ятыр алдыннан тешләреңне чистарт! Әгәр ашаган саен авызыңны су белән чайкатсаң, кич тешләреңне чистартсаң, бактерийлар һөҗүмендә сиңа ике- өч тапкыр җиңелрәк булачак. 

20.11.2018
Главная Программа Видео Шортс Поиск