Яңалыклар

Әкият илендә: «Бик яхшы сабак алды Ябалак»!

Әкият илендә: «Бик яхшы сабак алды Ябалак»!

Очы-кырые күренмәгән бер кара урман бар. Ул урманда яшел агачлар үсәләр, тәмле җиләкләр кызарып пешәләр. Анда ерткыч бүреләр, хәйләкәр төлкеләр, куркак куяннар, агулы еланнар яшиләр. Бу урманда ике ябалак та тора. Төскә алар тавык төсле чуар, ә башлары песи башына бик охшый. Күзләре, коточкыч зур булсалар да, көндезләрен күрмиләр, шуңа күрә ауга да төннәрен генә йөриләр. Кичләрен урман эчен мәче мыраулаган, бала елаган тавышлар каплап ала. Бу тавышка кошлар, ерткычлар йокыдан уяналар: «Рәхәтләнеп йокларга да ирек бирмиләр!» – дип, ябалаклардан зарланалар. Бер төнне ябалаклар, балаларын ияртеп, ауга киткәннәр. Ана Ябалак балаларына: – Бер-берегездән аерыласы булмагыз, көндезгә калмагыз! – дигән. Балалар арасында бик шугы: «Тукта әле, әни сүзен тыңламасам, ни булыр икән?» – дигән һәм туганнарыннан аерылган. Ябалаклар аның өчен бик кайгырышканнар. Таң тугач, өйләренә кайтып киткәннәр. Кайтсалар, теге шаян өйләрендә дә юк икән. Ябалаклар бик кайгырышканнар, елашканнар. Ә теге шаян бу вакыт аяк бармаклары белән агач ботагына нык ябышкан, кая барырга белми аптырап тик утыра икән. – Минем агачымда нишләп болай кукраеп утырасың? – дигән Тиен. – Тиенкәй-изгекәй, зинһар, мине кума инде, кич булуга китәрмен, – дигән Ябалак баласы. – Әниең сүзен тыңламагансың. Синең кебекләргә минем агачта кунак булырга рөхсәт юк, – дип, Ябалак кунаклаган ботакны селкеткән Тиен. Мескен Ябалак башка агачка күчкән. Ләкин кошлар аны бу агачтан да куганнар. Кайгысыннан Ябалак онытылып киткән. Төн дип белеп очып киткән, канатларын ботакларга бәреп бетергән һәм җиргә килеп төшкән. Төлке аны әз генә эләктермәгән, теге шаян очып өлгергән. Менә зарыгып көткән кич тә җиткән. Әнисенең әйткән сүзләре шаян Ябалакның исенә төшкән, ул, мескен, елый-елый арып беткән. Әнисе белән әтисе шук баланы эзләп тапканнар. Ә адашкан Ябалак баласы: «Инде һәрвакыт әти-әни сүзен тыңлармын», – дигән. Абдулла Алиш                

08.12.2022
«Балачак җыры» концерты Казанның «180 нче күп профильле полилингваль гимназиясе»ндә  узды!

«Балачак җыры» концерты Казанның «180 нче күп профильле полилингваль гимназиясе»ндә узды!

Бүген Казанның «180 нче күп профильле полилингваль гимназиясе»ндә «ШАЯН ТВ» каналының чираттагы «Балачак җыры» концерты узды! Әлеге чара Татарстан Республикасы Президенты каршындагы Татар телен һәм Татарстан Республикасында яшәүче халыклар вәкилләренең туган телләрен саклау, үстерү мәсьәләләре комиссиясе ярдәме белән һәм «Мәрхәмәт-Милосердие» Татарстан Дәүләт Советы хатын-кыз депутатлары оешмасы белән берлектә үткәрелде. Бирегә башкалабызның мәктәп-гимназия укучылары җыелды. Концертта «Сәйлән» телевизион җыр фестивале җиңүчеләре «Балачак җыры» бәйгесендә җиңгән балалар өчен җырлар белән чыгыш ясадылар. Тамашачылар «ШАЯН ТВ» балалар каналының яраткан персонажлары белән дә фотога төшә алды. Шаян белән Мияу балаларны каршы алдылар, сәламләделәр, чын бәйрәм кәефе бүләк иттеләр! Бәйрәм бик эчтәлекле, җанлы, искиткеч булды! Күтәренке кәеф, шаяру-көлүләр белән югары масштабта үтте! Тамашачыларыбыз да канәгать калдылар! Алга таба да мондый җылы очрашулар насыйп булсын!  

07.12.2022
Йокы ни өчен мөһим?

Йокы ни өчен мөһим?

Бүген – йокларга яратучылар көне билгеләп үтелә! Бу бәйрәм – күбебезнең яраткан бәйрәмнәреннән берсе булыр иде, мөгаен, чөнки йокларга һәркем ярата! Еш кына эш яки күңел ачу өчен, без йокыдан баш тартабыз. Югыйсә, ул бернәрсә белән дә алыштырып булмый торган ял. Йокы бозылудан барлыкка килгән проблемалар турында күбебез белми. Әйтик, инсульт, инфаркт, яман шеш авырулары барлыкка килү куркынычы арта, эшкә сәләтлелек кими, иммунитет, гомумән, тормыш сыйфаты начарлана. 1. Йоклаганда иммунитет ныгый, шуңа күрә сезонлы авырулар вакытында иң беренче чиратта йокыны туйдырырга кирәк. Мәсәлән, атна буе 6 сәгать кенә йокласаң, 700 генның (күбесе иммунитет өчен җавап бирә) эшчәнлегендә тайпылышлар күзәтелә. 2. 6 сәгатьтән ким, 9 сәгатьтән артык йоклаганнарда йөрәк-кан тамыры системасы авырулары, депрессия барлыкка килергә мөмкин. Озак яшәүче кешеләрнең күбесе яхшы йоклау гомерне озайта, дип саный. 3. Кеше көненә уртача сигез сәгать йокларга тиеш. Әгәр дә һәр көн аз йоклап, йокы туймый башласа, хәтер начарлана башлый. 4. Төшке аштан соң бераз йоклап алу файдалы икән. Галимнәр ачыклаганча, көндез йоклап алучыларның эшче хәтере, сөйләме, урында ориентациясе яхшырак була. 5. Йоклаганда баш мие туктаусыз эшли. Көн дәвамында җыелган мәгълүматны хәтергә туплый. Шуңа да йокысы туйган кеше яңа мәгълүматны яхшы кабул итә. 6. Иртә ятып, иртә тору күпкә дөресрәк. «Ябалак»лар соң ятканга күрә йә аз йоклый, чөнки эшкә йә булмаса укырга барасы бар. Яки инде төшкә кадәр озак йоклыйлар. Иң яхшысы – «тургай» булу. Кеше, теләгәндә, «ябалак»тан «тургай»га әверелә ала икән. 7. Йокларга ике-өч сәгать кала, актив физик күнегүләр ясамаска, авыр ризыклар ашамаска һәм бүлмәне җилләтергә кирәк. Урамда йөреп керү, бәйләү, чигү, китап уку яхшы. 8. Йокы - кәеф чыганагы. Төнне йокысыз уздыручы көндез кәефе кырылуын сизә, тиз кызып китә. Йокысы килгән кешене бернәрсә дә кызыксындырмый.                                                      

07.12.2022
Санта-Клаус үзенең туган көнен бәйрәм итә!

Санта-Клаус үзенең туган көнен бәйрәм итә!

Бүген, 6 декабрь көнне Санта-Клаус үзенең туган көнен бәйрәм итә! Санта бабайга ничә яшь тулуы, ни өчен аның һәрвакыт кызыл киемдә йөрүе һәм башкалар турында танышыйк! * Кем ул Санта? Сантаның прототибы рус халкының изге Николае булган һәм ул бөтенләй дә Төньяк полюста яшәмәгән. Ә Санта-Клаусның туган урыны Төркия территориясендә урнашкан Анатолия ярымутравы санала. * Аңа ничә яшь? Санта-Клаус 1809 елда барлыкка килә. Кайчандыр ул балаларга бүләкләрне 6 декабрьдә өләшсә, үзгәртеп кору елларында әлеге көн 24 нче декабрьгә үзгәрә. * Каян барлыкка килгән? Америкада Санта турында 1650 елларда Яңа Амстердам җирлегенә (хәзерге Нью-Йорк) нигез салган голландлылар ярдәмендә беләләр. Нәкъ менә голландиялеләр анда үз традицияләрен алып киләләр, ә менә инглиз пуританнары, киресенчә, Раштуаны озак вакыт танымаганнар. Голландиядә изге Николайның исеме Синтерклаас дип атыйлар. Әйтелештәге кыенлыклар аркасында Синтерклаас Санта-Клауска әйләнә. * Ни өчен Санта-Клаус һәрвакыт кызыл киемнән? Санта-Клаус һәрвакыт кызылдан йөрмәгән. Башта ул күзгә ташланмый торган коңгырт толып кигән һәм ничектер игътибарсыз кала торган булган. Тора-бара ул төсләрен яшелгә, алтынга һәм зәңгәр төсләргә алыштырган. Кафтан һәм кызыл төстәге шапканы Сантага Кока Кола компаниясе бүләк иткән, ул аның образын кыш көне эчемлек сатуны арттыру өчен кулланган һәм Сантаның костюмын үзенең фирмасы төсенә буяган. * Санта-Клаус кайда яши? Сантаның яшәү урыны – Лапландия.

06.12.2022
Главная Программа Видео Шортс Поиск