Бәйге: гимн

Ә сез онытмадыгызмы? Вакыт бик әз калып бара...  Тизерәк, «ШАЯН ТВ» каналында барган бәйгедә катнаш.  Бу бәйгедә катнашып бездән тәмле, матур бүләкләр генә отып калмыйсыз, ә үз исемегезне безнең «тарих китабына» кертәсез.  Без сезнең белән бергә каналыбызга гимн язырга телибез. Сездән матур шигъри юллар, ә бездән матур көй.  Бәйгенең шартлар:  1) 4 юллык куплет: 1 татар телендә  1 урыс телендә  һәм 1 татар телендә кушымта яз  2) Аны безнең [email protected] почтасына җибәр  3) Яшь чикләре юк  4) Шулай ук берничә вариант язып җибәрсәгездә була  5) Бәйге 1 июньгә кадәр дәвам итә Җиңүчене бөтен дөнья беләчәк!

Әкәм - төкәм өч ел йоклый ала?

Сәлам, шаяннар! Бүген сезгә берничә кызыклы факт тәкъдим итәбез: 1. Балыкның хәтере 3 секундлык кына. 2. Кеше ачык күзләр белән төчкерә алмый. 3. Тәвә кошының күзләре баш миенә караганда кечкенәрәк. 4. Әкәм-төкәм өч ел йокларга мөмкин. 5. Моцарт өч яшьтә музыка яза башлаган. 6. Диңгез йолдызының баш мие юк.  Мәгълүмат https://4fact.ru/interesting-facts-children/ сайтыннан алынды. 

Разил Вәлиев: «Бөтен өмет - яшьләрдә»

Дәүләт советы депутаты Разил Вәлиевнең «ШАЯН ТВ» га кунакка килүенең сәбәбе – нәни тамашачылар белән аралашу һәм тәрҗемә мәсьәләләре турында сөйләшү.  Разил абыйның тәрҗемә өлкәсенә карата үз фикерләре бар: «Әдәби әсәрнең иң әйбәт яңгырашы туган телдә булса да, башка халыкларның әдәбиятын да белү кирәк». Хәзерге көндә Разил аганың тәрҗемә буенча биш йөзгә якын дөнья халыклары әдәбиятын сыйдырган өч китабы дөнья күргән.  «ШАЯН ТВ» каналы тәрҗемәчеләре белән дә бу темага сөйләшү булды. Разил абый карашынча, рус сүзләренең туган телебездә татарча вариантлары булмаган очракта, яңа сүз уйлап табарга да була. Шул ук вакытта бу татар теленең кагыйдәләрен исәпкә алып эшләнергә тиеш. Ләкин «печенье», «собор», «индеец» кебек сүзләрнең язылышын чыганак телдәгечә калдыру дөресрәк. Шулай да татар телендә генә язабыз дип, бала аңламаслык итеп, тарихи, кулланылыштан төшеп калган сүзләрне куллану кирәк түгел. «Һөнәрне бала кече яшьтән үк сайлый башларга тиеш дип саный Разил ага: «Алда максат булса, ул аңа инде әзерләнә башлый. Ә бу максат балага тормыш карурманында адашмаска ярдәм итә. Кеше нинди генә һөнәр иясе булмасын, ул үз милләтенең өметле улы һәм кызы, чын шәхес һәм яхшы кеше булып калырга тиеш. Чөнки безнең бөтен өмет - яшьләрдә»

«Утыз көн буе ураза тоту ул – үз-үзеңне җиңү»

«ШАЯН ТВ» каналы балаларны киңкырлы, олуг шәхесләр, үз эшләренең осталары белән таныштыруны дәвам итә. Бу атнада бездә кунакта Рамил хәзрәт Юнысов булды. Дин белгече Рамил хәзрәт белән балалар  ураза һәм аны тотуның тәртибе турында сөйләштеләр. Ураза – ул тыелып тору дигән сүз. Ул ашаудан гына баш тарту түгел, ә күзеңне, колагыңны ялган гайбәтләрдән, буш сүзләрдән тыю да икән. Уразаны 12 -13 яшьтән алып тотарга мөмкин. Ләкин кеше авырса, озын сәфәргә чыкса, авыр эштә эшләсә һәм өлкән яшьтә булса, аның уразаны тотмаска хакы бар. «Ураза тоткан вакытта һәр кеше үзенә яраклы һәм кирәкле ризык сайлый. Мисал өчен, кемдер майлы яисә камыр ризыкларын ашамаска мөмкин. Шул ук вакытта ураза тотучыларның укуларына һәм эшләренә зыян килмәсен өчен, яхшылап ашау кирәк, - ди Рамил хәзрәт. – Ә менә ялгыш онтылып китеп ашаган очракларда, ураза бозылмый. Чөнки Аллаһы Тәгалә сине ни өчендер кызганып ашаткан. Ураза тотуның савабы күп дибез. Ләкин, иң беренче чиратта, утыз көн буе ураза тоту ул – үз-үзеңне җиңү». Рамил хәзрәт «ШАЯН ТВ» студиясенең киләчәге озын һәм эшләре уңышлы булсын дип, изге догалар укыды.  

«Соңгы кыңгырау»

Бүген 11 нче сыйныф укучылары өчен иң тантаналы һәм истәлекле көннәрнең берсе.Чөнки бүген алар өчен соңгы кыңгырау яңгыраячак. Соңгы кыңгырау ул, урта мәктәпне тәмамлап, зур тормышка, олы дөньяга юл алган егетләр һәм кызларны алдагы көннәрнең гаҗәп матур да, тынгысыз да, соклангыч та һәм шул ук вакытта авыр да булачагын искәртеп тора кебек. Бу чың аларның кадерле укытучылары белән хушлашу авазы. «Балачак тәмамланды», — дип, Хәбәр итә кыңгырау. Гомер буе озатып барыр Бу тылсымлы яңгырау  Бүген бит ул сезнең өчен Яңгырый соңгы кабат. Әнкәй фатихасы төсле, Иңнәргә куеп канат. Уңышлар сезгә 11 нче сыйныф укучылары! Сәлам белән «ШАЯН ТВ».

Күмер

21 май –Бөтендөнья Космос көне

21 нче майда бөтен дөньяда Космос көнен бәйрәм ителә. Бәйрәмнең килеп чыгышы болайрак: 1998 елда «Мир» орбиталь станциясендә 21 майны «Космос көне» дип игълан иткәннәр. Шуннан бирле, ел саен 21 майда Космос көне уздырыла. Космос дөньясыннан сезгә берничә кызыклы факт: 1. Көнкүрештә хөкем сөрүче фикерләргә карамастан, Айның кире ягы караңгы түгел, ә күренмә ягы кебек үк Кояш белән еш яктыртыла. 2. Төнге күктә балкыган Ай безгә бик якты булып тоелса да, чынлыкта исә аның өслеге Кояш нурларын яңа җәелгән асфальт кадәр генә чагылдыра.  3. Ай инде миллиард еллар елына уртача 3 см тизлек белән Җирдән ераклаша.    

Китап – белем чишмәсе!

Шаяннар, ә сез беләсезме, ни өчен «Китап – белем чишмәсе» дигәннәр? Чөнки китаптан без бөтен сорауга да җавап таба алабыз. Хайваннар турында беләсебез килсә дә, математикадан мисал чишәргә өйрәнергә уйласак та, без китап укыйбыз. Ә бүген без сезнең белән татар һәм рус телендә язылган иң кызыклы китаплар исемлеге белән бүлешәбез. Исемлектән үзеңә ошаган китапны сайлап ал һәм укы. Китапның нәрсә турында икәнен һәм ни өчен бу китапны сайлаганыңны безгә дә язып җибәрә аласың. Татар телендә: 1. «Ана әкиятләре» Абдулла Алиш 2. «Нәниләр китабы» / Ак песи»  (җыентыклар) Резеда Вәлиева 3. «Шәвәли хәйләсе: шаян шигырьләр» Шәүкәт Галиев 4. «Әбием сихерче бугай» (җыентык) Галимҗан Гыйльманов 5. «Тапкырларга табышмак» (җыентык) Рафис Корбан 6. «Галстуклы кәҗә» (җыентык) Рөстәм Мингалим 7. «Сөенсеннәр әле сабыйлар»  (җыентык) Роберт Миңнуллин 8. «Иң гадел дус»  (җыентык) Хәкимҗан Халиков  9. Габдулла Тукай әкиятләре 10. Абдулла Алиш әкиятләре 11. «Әбүгалисина» Каюм Насыйри 12. «Альпинист үрмәкүчләр» Ринат Нуруллин Рус телендә: 1. «Маленький принц» Антуана Сент-Экзюпери 2. «Хроники Нарнии» Клайва Стейплза Льюиса 3. «Эмиль и сыщики» Эриха Кёстнера 4. «Маленькая принцесса» Френсис Гонгсон Бернет 5. «Пеппи Длинный чулок» Астрид Линдгрен 6. «Винни Пухи и все-все-все» Алана Милна 7. «Кукольные люди» Энн М. Мартин 8. «Ребенок, которого сформировали книги» Фрэнсиса Спуффорда